Hepimiz bilim kurgu filmleriyle az çok ilgilenmişizdir. Günümüzde bunun farkında olan modern sinema şirketleri ellerindeki yatırımın hemen hemen hepsini bu film türüne yatırıyor. Peki bu gerçek dışılık düşüncesi nerden geliyor? Kim böylesi devrimsel bir hareketi başlatmış olabilir? Kabul edilen ilk bilim kurgu filmi George Méliès’in yönettiği Aya Seyahat filmidir. Bu film 14 dakika olup normalde siyah-beyaz olmasına rağmen film karelerini tek tek boyayarak renklendirilmiştir.
Tüm film türünü başlatan George Melies’in sessiz filmini hiç izlememişseniz izlemelisiniz, şimdiki zamanın filmlerine benzemez. Belki de filmi izlememiş olsanız bile Ay’daki Adamın gözüne giren bir roketin şimdi ikonik görüntüsünü gördünüz.
https://www.youtube.com/watch?v=4jk0feQ2Wg8
Modern sinemanın dilini neyin oluşturduğunun çoğunu kabul ediyoruz, ancak her zaman böyle değildi. Film yapımcılarının, yanılsamalar yaratmak için kamera oyunlarını kullanmayı düşünmedikleri bir zaman vardı – bugün özel efektler olarak bildiklerimiz. İllüzyon sanatına aşık bir adam olan Fransız sinemacı George Méliès’e gidin. Méliès, erken sinema sinemasından çok daha fazlasıydı; o bir vizyonerdi. Charlie Chaplin ona “ışık simyacısı” derken DW Griffiths şöyle dedi: “Ona her şeyi borçluyum”. Terry Gilliam, Méliès’i “ilk büyük film sihirbazı” olarak nitelendirdi.
George Méliès
Bir film sihirbazı olmadan önce, Méliès sahne sihirbazıydı. Hatta sihir şovları (ve daha sonra sinema filmleri) düzenleyeceği kendi Paris tiyatrosunu bile vardı. 1895’te sinematografinin – film kamerasının (ve projektörün erken bir versiyonu) – Lumières kardeşlerin sunumunu gördü ve film sanatını öğrenmeye başladı. Bir gün, Méliès’in filmlerinden birinde kamera arızası, insanlar anında diğer insanlara dönüşüyormuş gibi görünmesini sağladı. Gerçekten, kamera sıkıştı, kaydını kısa bir süre için durdurdu ve ardından yeniden başlattı, böylece günümüzde basit bir video özel efekt olarak düşündüklerimizi yarattı. Ancak o sırada, etki – bilerek uygulandığında – devrimci oldu. Méliès’in zihni hemen çalkalamaya başladı, film anlatılarına girebilecek büyülü yanılsamaların fikirlerini ortaya koydu. Gerisi tam anlamıyla film tarihidir.
Méliès, yanlız sanatsal olarak film öncüsü değildi, aynı zamanda endüstri açısından da öyleydi. Avrupa’daki ilk film stüdyosunu inşa etti – Paris dışında kendi mülkünde tamamen cam duvarlardan ve tavanlardan yapılmış bir bina. Aynı zamanda yapım eskizlerini ve storyboard’ları kullanan ilk film yapımcısıydı ve setlerin boyanmasına ve filmleri için prodüksiyon yaratılmasına yardımcı olacaktı. Sanatsal olarak, Méliès, çift pozlama, bölünmüş ekran, çözme, üst üste binme ve ters çekimleri deneyen ilk film yapımcısıydı. Ayrıca, kamerayı hareket ettirerek nesnelerin boyutlarını değiştiren nesnelerin yanılsamasını yaratmayı denedi.
Aya Seyahat Konusu
Méliès, 500’den fazla film çekti – bu filmlerde sık sık başrol oynadı – ilk bilim kurgu filmi olan Aya Seyehat en meşhuru. Zamanda bugüne kadar yaptığı en uzun film Jules Verne’in ilham aldı Dünyadan Ay’a ve onun devamı Ay’ın etrafında , hem de HG Wells’ Aydaki İlk Adam sadece bir yıl önce yayınlandı. Ay Gezisi filme üç ay sürdü ve 10 bin frank çıktı. Aya seyahat, nispeten basit, ama erken sinema için inanılmaz derecede hırslı bir filmdi. Astronomer Kulübü Başkanı Profesör Barbenfouillis’in (Méliès tarafından oynanan) öyküsünü anlatıyor. Profesör ve astronom arkadaşlarından beşi, laboratuvarlarında yaptıkları bir uzay aracıyla aya yolculuk ediyorlar. Ay’ın suratına çarpıyorlar. Oraya vardıklarında uyuya kalıyorkar ve bir grup Selenites adında ay uzaylıları (gerçekte akrobatlar oynuyor) tarafından yakalanıyorlar. Selenites’lerle sıcak kovalamaca sonucunda geldikleri roketle dünyaya, okyanusa düşerek kaçmayı başarıyorlar. Karaya çıktıklarında yerli halk kaşifleri kutluyor.
Film vizyona girdikten sonrası
Ay’a Bir Yolculuk , Fransa’da sadece bir sıçrama yaptı (bu, okyanusa düşen bir referans oldu), ancak uluslararası olarak, Méliès’in ABD’de ünlü olmasını sağladı. ve Thomas Edison gibi Amerikan film dağıtımcıları tarafından korsanlandı.
Méliès, özel efektler konusundaki ve anlatı tutkusuna dayanan birçok başka destan çıkardı. Bu filmler, belgesellerden ve komedilerden tarihi yeniden yapılanmalara (Edward VII’nin taç giyme töreninin ön provası gibi) ve peri öykülerine kadar genişledi.
Méliès 2015 yılında Bilim Kurgu Müzesi ve Onur Listesi’ne eklendi. Müze not olarak “Çağdaşlarının aksine, başka hiçbir medyanın yapamayacağı şekilde sinemanın fantastik dünyaları gösterme potansiyelini gördü. Ayrıntılı ve tiyatro fantezileri filmde diğer dünyaların en eski tasvirlerinden bazılarıydı.”
Son olarak Martin Scorsese 2011 yapımı Hugo isimli filminde George Méliès ve Aya Seyahat’e yer vermiştir. Hugo bir bilim kurgu filmidir ve George Méliès’ı anmanın en iyi yolunu bulmuştur.
